Popularny w Europie serwis BlaBlaCar znalazł się w centrum okropnej historii na Ukrainie związanej ze zniknięciem młodego mężczyzny w okolicach Kijowa. Wydawałoby się, że korzystanie z tej przydatnej i lubianej strony nie może być przyczyną problemów czy doprowadzić do zagrożenia naszego życia. Jednak z sytuacji na Ukrainie wynika, że serwis przestał być bezpieczny. Dlaczego?

22 krajów i 25 milionów użytkowników

Na Ukrainie BlaBlaCar został założony w lutym 2014 roku. Na świecie serwis zaczął działać w 2006 roku i objął około 22 państw. Obecnie z jego usług korzysta ponad 25 milionów podróżników, jest to jeden z najdroższych startupów w Europie, kapitalizacja serwisu wzrosła już do 1,6 mld. dolarów. Widząc takie statystyki, trudno jest uwierzyć, że ktoś ma wątpliwości oraz brak zaufania do portalu. Jednak patrząc na reakcje nie tylko użytkowników z Ukrainy, ale również pewną sceptyczność w innych krajach Europy, powstaje pytanie o gwarancje bezpieczeństwa.

BlaBlaCar jest scentralizowanym systemem autostopu, który ułatwia przejazd i stanowi alternatywę dla autobusu, pociągu oraz samolotu. Jeszcze w 2014 roku założyciel ukraińskiego BlaBlaCar – Oleksiy Lazarenko – na pytanie o bezpieczeństwo projektu odpowiedział: „Nie, to jest kompletna bzdura. W rzeczywistości jest to najbardziej niezawodny sposób podróżowania. W przeciwieństwie do autostopu”.

Ukraina jest pierwszym krajem, gdzie BlaBlaCar się nie sprawdził

Po zniknięciu Tarasa Pozniakowa (do dziś nie został odnaleziony), który wziął pasażerów znalezionych za pośrednictwem portalu, w serwisach społecznościowych wybuchła dyskusja. Za każdym razem wraca pytanie – jak wybrać bezpiecznego kierowcę oraz pasażera? Chociaż pracownicy BlaBlaCar próbują śledzić profile użytkowników (by skorzystać z portalu należy się zalogować, przesłać wymagane informacje i zaczekać na potwierdzenie administratora), okazuje się, że to nie wystarcza. – Wypadek Tarasa to precedens, który nie miał miejsca w żadnym z 22 krajów, w których BlaBlaCar prowadzi działalność – mówią przedstawiciele służb.

Mimo że taka sytuacja wydarzyła się po raz pierwszy, BlaBlaCar zaczął dyskusję w kwestii ochrony danych. Na razie wszystko opiera się na wzajemnym zaufaniu. Profil w sieci społecznościowej można stworzyć w kilka minut, zdjęcie wziąć z Internetu, a wskazując markę samochodu łatwo i szybko stać się ofiarą przestępców, co najprawdopodobniej stało się z Tarasem.

Użytkownicy mają różne opinie na temat Blablacar – niektórzy twierdzą, że serwis nie ponosi winy w tej sytuacji i głupio jest rezygnować z korzystania z tej usługi. Inni twierdzą, że nie warto igrać z losem. W BlaBlaCar nie wykluczają, że wzmocnienie środków bezpieczeństwa będzie bardzo radykalnym pomysłem.

Jak wygląda obecnie weryfikacja danych?

Kierowcy i pasażerowie, którzy wyruszają we wspólną podróż za pomocą BlaBlaCar, nie są przypadkowymi ludźmi. Każdy musi być zarejestrowany, stworzyć własny profil ze zdjęciem, informacją o sobie i pojeździe. Każdy numer telefonu i e-mail jest weryfikowany przez właścicieli portalu. W niektórych przypadkach administratorzy telefonują by podtwierdzić dodatkowe informacje. Ponadto użytkownicy są świadomi, że cała komunikacja między nimi jest przechowywana w bazie danych serwisu, co stanowi dodatkową gwarancję bezpieczeństwa.

Wszystkie bezpośrednie skargi na użytkownika – zarówno kierowcę, jak i pasażera – administracja serwisu rozważa indywidualnie i podejmuje odpowiednie decyzje, aż do blokowania profilu. Informacje na temat łamania prawa muszą być przekazywane do organów ścigania. Jednak warto zauważyć, że ze względu na istniejące mechanizmy, wspólnota BlaBlaCar jest kontrolowana przez użytkowników, którzy korzystają z opinii i ocen innych dla określenia niezawodności kierowcy.

Typowe schematy oszustw w BlaBlaCar

BlaBlaCar to projekt typowo społecznościowy. Nie ma tu komercji, dochodów, tylko wspólne koszty prywatnych użytkowników. Niestety nie wszyscy kierowcy się z tym zgadzają. Niektórzy starają się korzystać z usługi, robiąc regularne przejazdy. Jest to sprzeczne z zasadami serwisu i niesie ze sobą blokowanie profilu.

Zachowanie kierowców mających cele komercyjne ma określone cechy. Po pierwsze często wyznaczają znacznie niższą cenę lub odwrotnie – powyżej średniej. W czasie korespondencji zdarza im się mówić: będzie jechać ktoś inny; pojedziecie, kiedy będzie wystarczająca liczba pasażerów; cena będzie znacznie wyższa niż podana na stronie internetowej. W takiej sytuacji pasażer musi poinformować o tym administratora serwisu i po prostu znaleźć innego kierowcę. Bo jak mówią twórcy BlaBlaCar – jesteśmy po to, aby zaoszczędzić na paliwie podróżując z innymi podróżnikami, a nie zarabiać na „nadużywaniu” reguł wspólnoty.

Co zostanie wprowadzone na Ukrainie?

- Teraz w niektórych krajach testujemy wykorzystanie produktów, które są dodatkiem do istniejącego ubezpieczenia. Pokryją one ryzyko związane z pasażerami w przypadku zaniedbania rzeczy w samochodzie. W Turcji niedawno zaczął pracować system uwierzytelniania użytkowników za pośrednictwem rządu API, podczas gdy w Indii – poprzez skanowanie dokumentów tożsamości. Serwis otrzymuje kopie dokumentów, które nie są widoczne dla innych użytkowników, ale potem osoba będzie mieć znak weryfikacji w profilu. Badamy także możliwości, które mogą być realizowane na Ukrainie. Chociaż po tej przykrej sytuacji, niektórzy kierowcy już samodzielnie proszą użytkowników o paszporty lub prawa jazdy przed podróżą.

W niedalekiej przyszłości na Ukrainie powstanie pełnoprawny system „rezerwacji podróży”, a po pewnym czasie zostanie wprowadzony system płatności, który pozwoli na identyfikację użytkownika za pomocą instrumentów płatniczych. Zasada ta została już wprowadzona w niemal wszystkich krajach Europy Zachodniej. W przypadku rezerwacji miejsc w samochodzie pasażerowie będą mogli zobaczyć nie tylko profil kierowcy, ale także profile innych pasażerów.

Ubezpiecz się: porady od BlaBlaCar

Porady dla pasażerów przed podróżą Bla Bla Carem:

1. Zwracaj uwagę na dzień rejestracji profilu kierowcy.
2. Zdjęcie. Lepiej znać wizerunek osoby, z którą się jedzie.
3. Brak recenzji jest sygnałem alarmującym.
4. Koszt podróży. Jeżeli bardzo się różni od średniej ceny dla tej trasy, to może być coś nie tak.
5. Ważny jest wiek kierowcy. Większość pasażerów uważa za najlepszych kierowców w wieku 35-55.
6. Należy zwrócić uwagę na poziom doświadczenia kierowcy w ocenie od użytkowników. Najbezpieczniejsi są „eksperci” i „ambasadorzy”.

W trakcie podróży:

1. Umawianie spotkań w miejscach publicznych i bezpiecznych.
2. Przed wyjazdem wyślij SMS lub fotografię danych o samochodzie.
3. Można poprosić kierowcę, aby pokazał Ci dane osobowe.
4. W połowie podróży poproś kierowcę, aby zatrzymał się na stacji benzynowej, gdzie zawsze są kamery.
5. Podczas postojów nie pozostawiaj w samochodzie pieniędzy i dokumentów.
6. Jeśli kierowca zmienił zaplanowaną trasę, poproś go, by wyjaśnił przyczynę.
7. Jeżeli kierowca przekroczy dopuszczalną prędkość, poproś go, aby jechał wolniej. Prędkość do 130 km/h.

Po podróży:

1. Należy napisać uczciwą opinię, która pomoże innym użytkownikom.

„Idealny Kierowca” jest kierowca w wieku 35-55 lat z samochodem średniej klasy. Jest zarejestrowany dłużej niż 6 miesięcy z poziomem doświadczenia „ekspert” lub „ambasador”. Posiada profil na portalach społecznościowych.